ادبیات نمایشی

میانِ کسانی که به آموزشِ دانشگاهی در هنرهای نمایشی علاقه‌مندند و گرایش دارند، جدا از رشته‌های «سینما» و «کارگردانیِ نمایش»، «بازیگری»، «تولیدِ سیما»، «تهیه‌کنندگی» و «رادیو»، رشتۀ «ادبیاتِ نمایشی» هوادارانِ فراوان و ویژۀ خودش را دارد. «نمایشنامه‌نویسی»، «فیلم‌نامه‌نویسی»، «آشنایی با اصل‌ها و الگوها و مبانیِ تئوریکِ درام»، «روایت‌شناسی در نمایش و سینما»، «اقتباس» و «شیوه‌های نمایشی کردن داستان‌ها بر پایۀ الگوهای دراماتیک و اسطوره‌ای» ازجمله شاخه‌ها و تخصّص‌ها و عرصه‌های عملی و هنری و پژوهشی است که در زیرمجموعۀ رشتۀ «ادبیاتِ نمایشی» تعریف و تبیین می‌شوند.

 از دیرباز- که در «دانشگاهِ سوره» رشتۀ «نمایش»، در مقطعِ «کارشناسی»، پایه‌ریزی شد و گشایش یافت و دانش‌آموختگانی بااستعداد و کار بلد را برای ورود به هنرِ نمایشِ ایران پرورش داد- یکی از گرایش‌های این رشته، گرایشِ «ادبیاتِ نمایشی» بود. از سالِ 1385، «دانشگاهِ سوره» میزبانِ دانشجویانی شد که می‌خواستند در مقطعِ «کارشناسیِ ارشدِ» رشتۀ «ادبیاتِ نمایشی» تحصیل کنند. در این پانزده‌سال، تعدادی پُرشمار از نزدیک به پانصد دانش‌آموختۀ این مقطعِ مهم از رشتۀ «ادبیاتِ نمایشی» در «سوره»، جذب بازار حرفه‌ای کار رشته خود شده‌اند در مناسباتِ اجرا و تولید در مدیوم‌های نمایش و سینما و تلویزیونِ ایران به‌عنوانِ نمایشنامه‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس و نیز کارشناسِ ارشدِ فیلم‌نامه‌های تولیدی مشغول به کارشده‌اند، و یا برای تحصیل در مقطعِ دکترای رشته‌های «مطالعاتِ تئاتر»، «مطالعاتِ سینما» و «پژوهشِ هنر» از دانشگاه‌های داخلی و خارجی راه‌یافته‌اند.

 از ابتدای نیمۀ دوّمِ دهۀ نودِ خورشیدی بود که در مقطعِ «کارشناسی»، «ادبیاتِ نمایشی» استقلالِ تئوریک و دانشگاهی واقعیِ خود را پیدا کرد و از زیرمجموعۀ رشتۀ «نمایش»- به‌عنوانِ یک گرایش- بیرون آمد و خود به‌عنوانِ یک‌رشتۀ جدا تعریف و برای آن شرحِ درس‌هایی تازه نوشته شد. در چند سالِ گذشته، کنارِ رشته‌های «طرّاحیِ صحنه» و «نمایشِ عروسکی»، «ادبیاتِ نمایشی»- به‌عنوانِ یکی از سه رشتۀ «گروهِ نمایشِ دانشگاهِ سوره»- دانشجویانی علاقه‌مند و باانگیزه را در مقطعِ «کارشناسی» جذب کرده که بسیاری از آنان می‌توانند در زمینۀ درام‌نویسی و درام پژوهی در ایران به چهره‌هایی شاخص تبدیل شوند.

 دکتر «اکرم قاسم پور»، استاد «شکوفه ماسوری» و استاد «فرزاد معافی غفاری»- سه عضوِ هیأتِ علمیِ «گروهِ ادبیاتِ نمایشیِ دانشگاهِ سوره» به شمار می‌آیند و در طولِ بیش از دو دهۀ اخیر دانشجویانی فراوان بوده‌اند که از محضرِ دانش و تجربۀ این استادان بهره گرفته‌اند. از ابتدای سالِ 1400، دکتر «امیررضا نوری پرتو»- که خود دانش‌آموختۀ مقطعِ کارشناسیِ ارشدِ رشتۀ «ادبیاتِ نمایشی» در «دانشگاهِ سوره» بوده و از ابتدای دهۀ نودِ خورشیدی نیز افتخارِ همکاری و تدریس با گروه‌های «نمایش» و «سینما» در این دانشگاه را داشته- از سوی اعضای شورای تخصّصیِ گروهِ «نمایش»، ریاستِ محترمِ «دانشکدۀ هنر» و نیز ریاستِ محترمِ «دانشگاهِ سوره» به‌عنوانِ «مدیرِ گروهِ ادبیاتِ نمایشی» برگزیده‌شده و در خدمتِ دانشجویان و استادانِ گرامیِ این رشته- در هر دو مقطعِ «کارشناسی» و «کارشناسیِ ارشد» است.

از میانِ چهره‌هایی سرشناس که «گروهِ ادبیاتِ نمایشیِ دانشگاهِ سوره» در این سال‌ها افتخارِ همکاری با این استادانِ گرامی را داشته، می‌توان به فرهیختگان و نامداران و مدرّسانِ زیر اشاره کرد:

دکتر «بهزاد آقاجمالی»، استاد «ایوب آقاخانی»، دکتر «فرشید ابراهیمیان»، دکتر «سعید اسدی»، استاد «میلاد اکبر نژاد»، دکتر «فارِس باقری»، استاد «محمد چرم شیر»، دکتر «علی حاجی‌ملّاعلی»، استاد «علی‌اصغر دشتی»، دکتر «سیّد علی روحانی»، دکتر «رامتین شهبازی»، دکتر «قطب‌الدین صادقی»، دکتر «میترا علوی طلب»، استاد «داوود فتحعلی»، دکتر «سعید قاسمی»، دکتر «عطاالله کوپال»، دکتر «حسین کیانی»، دکتر «فرهاد مهندس پور»، پروفسور «فرهاد ناظرزاده‌کرمانی»، دکتر «رفیق نصرتی»، دکتر «مسعود نقّاش زاده»، استاد «اصغر نوری»، دکتر «محمد هاشمی»، دکتر «مجید هوشنگی»، و...